Łamańce z makiem
Łamańce z makiem to propozycja na stół wigilijny zamiast kutii, czy makówek. Pewnie niektórzy z Was powiedzą, że nie obejdzie się bez kutii, inni, że bez makówek, a ja kocham mak i powtarzam się co parę lat robiąc na zmianę kutię, makówki, łamańce z makiem i kluski z makiem.
Łamańce z makiem to nic innego jak pyszna masa makowa z orzechami, owocami suszonymi i miodem z powbijanymi w nią kruchymi ciasteczkami. Masę można nabierać na ciasteczko i chrupać ;)
W tym roku łamańce będą u nas w dwóch wersjach: jedna masa makowa z klasycznymi, maślanymi ciasteczkami, a druga z maślanymi ciasteczkami bezglutenowymi. Poniżej podaję obie wersje.
Wersja klasyczna
Składniki:
Masa makowa:
- 250g suchego maku (może być zmielony)
- 150g dowolnych, suszonych owoców (np. rodzynki, figi, morele, śliwki, daktyle)
- 70g orzechów (np. włoskich, nerkowca, migdały)
- 2 łyżki kandyzowanej skórki pomarańczowej
- 150g płynnego miodu (syropu z agawy lub klonowego)
- 50g masła
- ewentualnie: aromat migdałowy, ekstrakt migdałowy, rum, amaretto lub likier pomarańczowy
Ciasteczka maślane:
- 250g mąki pszennej
- 90g cukru pudru
- 1 żółtko
- 190g masła
Sposób przygotowania:
- Przygotować masę makową. Mak zalać wrzątkiem (trochę więcej niż do przykrycia), przykryć talerzykiem i pozostawić na co najmniej 30 minut (można na noc). Odkryć i pozostawić do całkowitego ostygnięcia. Mak odcedzić na sitku wyłożonym gazą lub ściereczką i dobrze odcisnąć. Jeśli nie jest zmielony należy go zmielić dwukrotnie w maszynce do mielenia mięsa, używając sitka o drobnych oczkach. (Zmielony mak jest już gotowy po odciśnięciu do dalszego przygotowania).
- Masło roztopić.
- Orzechy posiekać. Owoce suszone pokroić w kostkę. (Rodzynki pozostawiam w całości). Kandyzowaną skórkę pomarańczową posiekać.
- Do maku dodać posiekane orzechy, suszone owoce i kandyzowaną skórkę pomarańczową. Dodać miód i roztopione masło. Wymieszać. Można dodać trochę aromatu, ekstraktu lub alkoholu według uznania. Masę makową schłodzić w lodówce.
- Przygotować ciasteczka maślane. Składniki na ciasto kruche zagnieść na jednolitą masę. Owinąć w folię spożywczą i wstawić do lodówki na ok. 1 godzinę.
- Schłodzone ciasto krótko zagnieść i rozwałkować na posypanym mąką blacie na grubość ok. 5 mm. Z ciasta wykrawać dowolne kształty foremką i układać je w odstępach na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. (Wychodzą 3 blachy ciasteczek).
- Piec w nagrzanym piekarniku ok. 10 minut, jedną blachę po drugiej, w temperaturze 180°C (grzałka góra- dół), aż ciasteczka lekko się przyrumienią. Po upieczeniu pozostawić do ostygnięcia.
- Schłodzoną masę makową przemieszać, przełożyć do miseczki i powtykać ciasteczka lub podać ciasteczka osobno. (Robiłam najpierw dołek nożem, aby ciasteczka się nie połamały przy wciskaniu).
Wersja bezglutenowa
Składniki:
Ciasteczka maślane bezglutenowe:
- 160g mąki kukurydzianej (jaglanej lub ryżowej)
- 40g skrobi ziemniaczanej lub kukurydzianej
- 100g masła
- 40g cukru pudru
- 1 jajko (rozmiar M)
Sposób przygotowania:
- Masę makową przygotować według przepisu jak powyżej.
- Wszystkie składniki na ciasto kruche zagnieść na jednolitą masę. Ciasto ułożyć na papierze do pieczenia, przykryć drugim kawałkiem papieru i rozwałkować na grubość ok. 5mm. Rozwałkowane ciasto ułożyć razem z papierami na desce i wstawić do zamrażalnika na ok. 30 minut, aż stwardnieje. (Nie dłużej, bo zamrożone ciasto będzie przy wykrawaniu pękać).
- Rozgrzać piekarnik do temperatury 180°C (grzałka góra- dół).
- Wyjąć ciasto z zamrażalnika i zdjąć górny papier do pieczenia. Z ciasta wykrawać dowolne kształty foremką i układać je w odstępach na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Resztki ciasta zagnieść ponownie, rozwałkować pomiędzy papierami i na czas pieczenia znów wstawić do zamrażalnika.
- Piec jedną blachę po drugiej przez ok. 13 minut, aż lekko się przyrumienią. (Wychodzą 2 blachy ciasteczek). Ciasteczka pozostawić na blasze, aż lekko ostygną (zaraz po upieczeniu są miękkie). Następnie przełożyć je na kratkę i pozostawić do całkowitego ostygnięcia (po ostygnięciu będą kruche i chrupiące).
- Schłodzoną masę makową przemieszać, przełożyć do miseczki i powtykać ciasteczka lub podać ciasteczka osobno. (Robiłam najpierw dołek nożem, aby ciasteczka się nie połamały przy wciskaniu).
Uwaga:
- Masło i jajko do ciasteczek powinno być chłodne, prosto z lodówki.
Kuchnia: |
Polska |
|
Całkowity czas przygotowania: |
||
Ilość porcji: |
ok. 4- 5 |
|
Trudność: | łatwe | |
Koszt: | średni |